Pm Kisan; महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाच्या नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेचा सहावा हप्ता अद्याप जमा न झाल्याने राज्यातील लाखो शेतकरी चिंतातुर आहेत. पीएम किसान सन्मान निधी योजनेचा 19 वा हप्ता 24 फेब्रुवारी 2025 रोजी शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा झाला असला तरी, नमो शेतकरी योजनेचा हप्ता अद्याप प्रलंबित आहे. या लेखात आपण नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेची सविस्तर माहिती, सध्याची स्थिती आणि भविष्यातील अपेक्षांबद्दल जाणून घेणार आहोत.
पीएम किसान आणि नमो शेतकरी योजना: एक तुलनात्मक दृष्टिकोन
केंद्र सरकारने 2019 मध्ये पीएम किसान सन्मान निधी योजना सुरू केली. ही योजना संपूर्णपणे केंद्र पुरस्कृत असून या अंतर्गत पात्र शेतकऱ्यांना दरवर्षी 6,000 रुपये दिले जातात. हे पैसे तीन समान हप्त्यांमध्ये (प्रत्येकी 2,000 रुपये) शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात थेट जमा केले जातात. आतापर्यंत या योजनेचे 19 हप्ते पात्र शेतकऱ्यांना मिळाले आहेत, ज्यापैकी शेवटचा हप्ता 24 फेब्रुवारी 2025 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते वितरित करण्यात आला.
याच धर्तीवर, महाराष्ट्र राज्य सरकारने नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना सुरू केली आहे. या योजनेअंतर्गत राज्यातील पात्र शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत दिली जाते. आजपर्यंत या योजनेचे पाच हप्ते शेतकऱ्यांना मिळाले आहेत, परंतु सहावा हप्ता अद्याप प्रलंबित आहे. या दोन्ही योजना शेतकऱ्यांना आर्थिक सहाय्य देण्याच्या दृष्टीने महत्त्वाच्या आहेत आणि शेतकऱ्यांचा आर्थिक भार कमी करण्यास मदत करतात.
Also Read:
JIO ग्राकांना स्वस्तात मस्त परवडणारा प्लॅन! लवकरात लवकर या मोफत प्लॅनचा फायदा घ्या..! JIO plan
हप्ते वितरणाची पद्धत आणि अपेक्षित तारखा
पीएम किसान आणि नमो शेतकरी योजनांच्या हप्त्यांचे वितरण यापूर्वी एकाच वेळी झाले होते. विशेषतः, पीएम किसानचा 18 वा हप्ता आणि नमो शेतकरीचा 5 वा हप्ता एकाच वेळी शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा करण्यात आला होता. वाशिम येथून गेल्या वर्षी या दोन्ही योजनांचा लाभ शेतकऱ्यांना एकत्रितपणे मिळाला होता. यामुळे बिहार येथील भागलपूर सारख्या ठिकाणी देखील शेतकऱ्यांना या दोन्ही योजनांचा लाभ एकाच वेळी मिळेल अशी अपेक्षा होती.
24 फेब्रुवारी 2025 रोजी पीएम किसानचा 19 वा हप्ता वितरित केला गेला. त्याच दिवशी नमो शेतकरीचा सहावा हप्ता देखील जमा होईल अशी शेतकऱ्यांना अपेक्षा होती. परंतु, त्या दिवशी फक्त पीएम किसानचा हप्ताच शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा झाला, नमो शेतकरीचा नाही. यामुळे महाराष्ट्रातील जवळपास 91 लाख पात्र शेतकऱ्यांमध्ये नाराजी पसरली आहे.
विलंबाची कारणे आणि सरकारी भूमिका
नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेच्या सहाव्या हप्त्यात विलंब होण्याची अनेक कारणे असू शकतात. महाराष्ट्र राज्यात सध्या विधीमंडळाचे अर्थसंकल्पीय अधिवेशन सुरू आहे. 10 मार्च 2025 रोजी अर्थमंत्री अजित पवार यांनी राज्याचा अर्थसंकल्प सादर केला. या अर्थसंकल्पीय प्रक्रियेमुळे नमो शेतकरी योजनेच्या हप्त्याच्या वितरणात विलंब झाला असू शकतो. राज्य सरकारी अधिकाऱ्यांकडून विलंबाबद्दल अधिकृत स्पष्टीकरण अद्याप प्राप्त झालेले नाही, परंतु अर्थसंकल्पीय तरतुदी आणि निधी वितरणाच्या प्रक्रियेशी हे संबंधित असू शकते.
Also Read:
सोन्याने गाठला पल्ला..! प्रतितोळा सोन्याला मोजावे लागतील ‘एवढे’ पैसे; पहा सविस्तर! Gold Price
काही विश्लेषकांच्या मते, नमो शेतकरीचा हप्ता 1 किंवा 2 मार्च 2025 पर्यंत शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा होईल असा अंदाज व्यक्त करण्यात आला होता. परंतु, 10 मार्च उलटल्यानंतरही शेतकऱ्यांना हप्ता मिळालेला नाही. सरकारी अधिकाऱ्यांकडून अशी माहिती मिळत आहे की निधीच्या वितरणासाठी आवश्यक प्रक्रिया सुरू आहे आणि लवकरच या संदर्भात निर्णय घेतला जाईल.
शेतकऱ्यांवरील परिणाम
नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेच्या हप्त्यात झालेल्या विलंबामुळे महाराष्ट्रातील 91 लाख पात्र शेतकऱ्यांना अनेक आर्थिक अडचणींना सामोरे जावे लागत आहे. हा हप्ता शेतकऱ्यांसाठी रब्बी हंगामाच्या शेवटच्या टप्प्यात आणि उन्हाळी पेरणीच्या काळात महत्त्वाचा ठरतो. अनेक शेतकरी या निधीवर अवलंबून असतात, विशेषतः लहान आणि सीमांत शेतकऱ्यांसाठी हा निधी आवश्यक कृषी कामांसाठी आणि दैनंदिन खर्चासाठी महत्त्वाचा आहे.
या योजनेद्वारे मिळणारी रक्कम शेतकऱ्यांना त्यांच्या कृषी क्षेत्रातील विविध गरजा भागवण्यासाठी मदत करते. यामध्ये बियाणे, खते, कीटकनाशके खरेदी करणे, सिंचन सुविधांमध्ये सुधारणा करणे आणि इतर कृषी उपकरणांची देखभाल करणे यांचा समावेश होतो. विलंबामुळे शेतकरी आर्थिक तणावाखाली आहेत आणि त्यांना कर्ज घेण्याची गरज पडू शकते.
भविष्यातील अपेक्षा आणि अनुमान
सद्य परिस्थितीत अनेक अंदाज व्यक्त केले जात आहेत. अधिकृत माहितीनुसार, नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेचा सहावा हप्ता मार्च 2025 च्या अखेरपर्यंत शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा होण्याची शक्यता आहे. राज्य सरकारच्या कृषी विभागाकडून या संदर्भात लवकरच घोषणा होण्याची अपेक्षा आहे. विशिष्ट तारीख अद्याप जाहीर केलेली नाही, परंतु अर्थसंकल्पीय अधिवेशनानंतर या विषयावर निर्णय घेतला जाईल असे मानले जात आहे.
महाराष्ट्रातील अनेक शेतकरी संघटना आणि प्रतिनिधींनी सरकारला विलंब टाळण्याचे आणि लवकरात लवकर हप्ता वितरित करण्याचे आवाहन केले आहे. शेतकऱ्यांना तातडीने आर्थिक मदत मिळावी यासाठी दबाव वाढवला जात आहे.
पात्रता आणि निधी वितरण प्रक्रिया
नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांना विशिष्ट पात्रता निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे. यामध्ये शेतकऱ्याकडे शेतजमीन असणे, योग्य कागदपत्रे असणे आणि अर्ज प्रक्रिया पूर्ण करणे यांचा समावेश होतो. पात्र शेतकऱ्यांची यादी संबंधित अधिकाऱ्यांद्वारे तयार केली जाते आणि निधी थेट शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यावर हस्तांतरित केला जातो. या प्रक्रियेत पारदर्शकता आणि कार्यक्षमता सुनिश्चित करण्यासाठी डिजिटल पद्धतींचा वापर केला जातो.
शेतकरी अनेकदा या प्रक्रियेत काही तांत्रिक अडथळ्यांना सामोरे जातात, जसे की बँक खात्याचे तपशील अद्यतनित न होणे, आधार लिंकिंगमधील समस्या किंवा इतर दस्तावेज संबंधित मुद्दे. अशा प्रकरणांमध्ये, शेतकऱ्यांना स्थानिक कृषी कार्यालयांशी संपर्क साधण्याचा सल्ला दिला जातो.
नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेचा सहावा हप्ता महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत महत्त्वाचा आहे. पीएम किसान सन्मान निधी योजनेचा 19 वा हप्ता मिळाल्यानंतर शेतकऱ्यांना नमो शेतकरी योजनेचा हप्ता अद्याप मिळालेला नाही. विलं
